Instrukcje merytoryczne

Zakres danych gromadzonych w systemie informacji oświatowej (w skrócie SIO) regulują:

1. ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o systemie informacji oświatowej (Dz.U. z 2022 r. poz. 2597 z późn. zm.), zwana dalej ustawą o SIO,
2. rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 sierpnia 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych dziedzinowych gromadzonych w systemie informacji oświatowej oraz terminów przekazywania niektórych danych do bazy danych systemu informacji oświatowej (Dz.U. z 2019 r. poz. 1663 z późn. zm.) zwane dalej rozporządzeniem w sprawie SIO.

DANE O NAUCZYCIELACH, WYCHOWAWCACH, INNYCH PRACOWNIKACH PEDAGOGICZNYCH

Dane o nauczycielach wprowadza się w module Nauczyciele. W zespołach szkół i jednostkach złożonych dane nauczyciela wprowadzamy na poziomie jednostki nadrzędnej, a nie podmiotów wchodzących w skład zespołu czy jednostki złożonej. Moduł ten jest widoczny tylko z poziomu jednostki nadrzędnej.

Rejestracja i modyfikacja danych identyfikacyjnych nauczyciela w SIO odbywa się zgodnie z instrukcją Dane identyfikacyjne nauczyciela, zamieszczoną w zakładce Instrukcje techniczne.

1. Zatrudnienie

1.1. Umowy

Podstawa prawna świadczenia pracy

Nauczycielowi należy wykazać dane zgodnie ze stanem faktycznym, wynikającym z dokumentów, na podstawie których jest zatrudniony lub świadczy pracę. Zwykle nauczyciel pozostaje w jednym stosunku pracy (tj. posiada jedną umowę o pracę) w jednym zakładzie pracy (szkole, zespole, ośrodku etc.). Możliwe są przypadki, kiedy nauczyciel zatrudniony w jednym zakładzie pracy posiada więcej niż jeden stosunek pracy (umowę). Przykładem posiadania dwóch umów jest sytuacja, gdy część obowiązków nauczyciela to obowiązki, do których nie ma on przygotowania pedagogicznego. Należy wówczas zarejestrować dwie podstawy prawne świadczenia pracy (dwie umowy). Każda z umów musi mieć inną podstawę prawną. Oznacza to, że nie można mieć dwóch umów o pracę w jednej szkole np. na podstawie mianowania.

Wykazanie w SIO w jednym zakładzie pracy więcej niż jednej umowy o takiej samej podstawie prawnej jest dopuszczalne jedynie w przypadku umów cywilnoprawnych.

Możliwa jest też sytuacja, gdy nauczyciel wykonuje swoje obowiązki na podstawie dwóch (i więcej) umów, ale jedna z nich dotyczy wykonywania obowiązków na podstawie umowy o pracę, a pozostałe na podstawie umów cywilnoprawnych. Przykładowo, na podstawie umowy cywilnoprawnej realizowane są zajęcia okresowe.

Podstawę prawną świadczenia pracy wybiera się z listy zawierającej wykaz form zatrudnienia właściwych dla szkół i placówek publicznych, jak i występujących w szkołach i placówkach niepublicznych.

W przypadku przekształcenia jednego typu umowy w inny typ umowy (np. uzyskanie mianowania), należy zamknąć dotychczasową umowę i wprowadzić nową. Jako datę zakończenia dotychczasowej umowy, należy wpisać ostatni dzień jej obowiązywania, zaś jako datę nawiązania stosunku pracy dla nowej umowy – dzień przekształcenia uprzedniego stosunku pracy w nowy. Nie należy usuwać zakończonych umów.

Miejsce nawiązania stosunku pracy

To pole wypełniane jest automatycznie – jest nim szkoła/placówka, w której zarejestrowany jest nauczyciel. Należy zwrócić uwagę, że dla nauczycieli zatrudnionych w zespołach szkół i/lub placówek, w skład których wchodzą szkoły, miejscem nawiązania stosunku pracy jest odpowiednio zespół lub placówka.

Początek obowiązywania umowy

Należy podać datę rozpoczęcia obowiązywania danej umowy. W przypadku przeniesienia nauczyciela do innej szkoły, za datę początku obowiązywania umowy, należy uznać datę rozpoczęcia pracy w szkole, z której nauczyciel został przeniesiony. Natomiast, w przypadku przekształcenia umowy o pracę zawartej na podstawie ustawy Karta Nauczyciela (dalej: KN) w umowę zawartą przez mianowanie, za datę początku obowiązywania umowy należy uznać datę, od której obowiązuje umowa na podstawie mianowania.

W przypadku przekształceń szkół lub placówek oświatowych, gdy zmienia się miejsce zatrudnienia nauczyciela, w dacie rozpoczęcia obowiązywania umowy należy podać datę rozpoczęcia umowy w przekształconej szkole lub placówce (np. gdy zespół szkół przekształcił się w samodzielne liceum ogólnokształcące należy podać datę rozpoczęcia umowy w samodzielnym liceum ogólnokształcącym).

Data przeniesienia umowy

W przypadku przeniesienia nauczyciela na inne stanowisko lub do innej szkoły na podstawie art. 18 ustawy KN należy wprowadzić datę przeniesienia umowy. Dotyczy to tylko nauczycieli zatrudnionych na podstawie mianowania. Data przeniesienia nie może być wcześniejsza od daty rozpoczęcia umowy oraz od daty rozpoczęcia działalności szkoły/placówki. Jeśli data rozpoczęcia umowy jest wcześniejsza niż data rozpoczęcia działalności szkoły/placówki oraz podstawą prawną zatrudnienia nauczyciela jest mianowanie, system będzie wymagać wprowadzenia daty przeniesienia. W innych przypadkach data przeniesienia nie jest wymagana.

Ogólny staż pracy

Należy podać staż pracy obliczony jak do ustalenia dodatku za wysługę lat. W przypadku gdy wynosi on więcej niż 20 lat należy podać jego faktyczną wartość. Jeżeli nauczyciel posiada w danej szkole więcej niż jeden stosunek pracy, to dla każdego stosunku pracy staż ogólny powinien być podany odrębnie. Stażu pracy nie wypełniamy dla umów cywilnoprawnych. Zmianę dotyczącą stażu pracy należy wprowadzać zgodnie z faktyczną zmianą.

1.2. Tygodniowy wymiar zajęć

Zgodnie z art. 29 ust. 1 pkt 1 lit. e ustawy o SIO, w związku ze stosunkiem pracy nauczyciela gromadzi się w SIO informacje o formie i wymiarze zatrudnienia. Oznacza to, że tygodniowy wymiar zajęć powinien być uzupełniony dla każdego nauczyciela, który ma aktywną umowę w danym podmiocie, bez względu na wykazane nieobecności.

Należy wskazać wymiar zajęć wynikający z umowy o pracę lub aktu mianowania, wypełniając „Tygodniową liczbę godzin pracy” oraz „Pensum” (np. odpowiednio 18 i 18, 22 i 22, 26 i 26). W przypadku nauczycieli zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy tygodniowa liczba godzin pracy może być wartością ułamkową (z dokładnością do dwóch miejsc po przecinku).

Tygodniowy wymiar zajęć wypełnia się corocznie, na okres trwania roku szkolnego.

Nauczyciel w ramach jednego stosunku pracy powinien mieć przypisany jeden tygodniowy obowiązkowy wymiar zajęć, wynikający z art. 42 ust. 3 ustawy KN lub ustalony zgodnie z art. 42 ust. 5c ustawy KN.

Pojęcie tygodniowy wymiar zajęć odnosi się zasadniczo do zatrudnienia na podstawie ustawy KN w szkołach i placówkach publicznych. Trzeba w tym kontekście podkreślić, że tygodniowy obowiązkowy wymiar zajęć, o którym mowa w art. 42 ust. 3 ustawy KN, dotyczy zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych, realizowanych przez nauczyciela bezpośrednio z uczniami (wychowankami). Nie powinien on obejmować innych obowiązków nauczyciela, za wyjątkiem osób pełniących funkcje kierownicze. W przypadku tych osób (dyrektorów, wicedyrektorów, kierowników), należy wprowadzić tygodniowy wymiar zajęć wynikający z umowy o pracę.

W przypadku świadczenia pracy zawartej na podstawie Kodeksu Pracy, zwanego dalej KP (dotyczy to publicznych szkół i placówek oświatowych prowadzonych przez osoby prawne inne niż jst lub osoby fizyczne oraz niepublicznych szkół i placówek oświatowych), w tygodniowym wymiarze zajęć wykazujemy wyłącznie godziny zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych, realizowanych przez nauczyciela bezpośrednio z uczniami. Należy więc określić, ile godzin zajęć realizowanych przez nauczyciela bezpośrednio z uczniami przypada na pełny etat w danej szkole i taki wymiar zajęć wykazać w polu tygodniowy wymiar zajęć. Przykładowo, jeżeli nauczyciel jest zatrudniony na podstawie przepisów KP w pełnym wymiarze (40 godzin tygodniowo) i realizuje 25 godzin zajęć dydaktycznych (wychowawczych lub opiekuńczych), to jego tygodniowy wymiar zajęć w SIO wynosił będzie 25 (w polu „Pensum” – również 25). W przypadku osób zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy, wykazany w SIO tygodniowy obowiązkowy wymiar zajęć dydaktycznych powinien oddawać wymiar zatrudnienia tego nauczyciela. Na przykład nauczyciel zatrudniony w wymiarze 20/40 i realizujący w ramach tego wymiaru 15 godzin dydaktycznych w polu tygodniowy wymiar zajęć powinien mieć wpisaną wartość 15 (w polu „Pensum” – 30).

Zaznaczyć również należy, że w przypadku zatrudnienia na podstawie KP, uprawnione jest, podobnie jak w przypadku zatrudnienia na podstawie ustawy KN, różnicowanie w jednej szkole/placówce pensum nauczyciela, w zależności od rodzaju jego obowiązków, o ile wynika to z przyjętych w tej szkole/placówce reguł.

W przypadku osób pełniących obowiązki np. w klasach maturalnych, których liczba godzin danego obowiązku realizowanych w trakcie roku szkolnego jest zmienna (zgodnie z art. 42 ust. 5b ustawy KN), należy wpisać uśrednioną faktyczną liczbę godzin z umowy.

W przypadku, gdy nauczyciel otrzyma aneks do umowy, na mocy którego zostaną mu przydzielone dodatkowe godziny, np. godziny nauczania indywidualnego, należy zmodyfikować tygodniowy wymiar zajęć poprzez wprowadzenie daty zakończenia obowiązywania wcześniejszego wymiaru. Następnie należy dodać kolejny (aktualny) tygodniowy wymiar zajęć i wykazać liczbę  godzin ponadwymiarowych z podaniem okresu, na jaki te godziny zostały przydzielone do realizacji.

W przypadku osób pełniących funkcje kierownicze, również obowiązki związane z wykonywaniem tej funkcji powinny być wliczane do tygodniowego obowiązkowego wymiaru zajęć. W polu Obowiązki powinny być wprowadzone jedynie te obowiązki, które są związane z wykonywaniem funkcji kierowniczej. Należy je wskazać jako „zniżka godzin z tytułu pełnienia funkcji kierowniczej”.

W przypadku świadczenia pracy w oparciu umowę cywilnoprawną (umowa zlecenia lub umowa o dzieło), nie wyświetla się pole Tygodniowy wymiar zajęć. Tygodniową liczbę godzin, na realizację których zawarto umowę, realizowanych bezpośrednio z uczniami, należy wykazać w polu Obowiązki.

Od roku szkolnego 2023/2024, tygodniowy wymiar zajęć nauczyciela można uzupełnić dopiero po uprzednim wykazaniu danych dotyczących:

• stanowiska,
• wykształcenia,
• aktualnego stażu pedagogicznego,
• awansu zawodowego.

W przypadku niektórych podstaw prawnych świadczenia pracy awans zawodowy oraz staż pedagogiczny nie są wymagane.

W przypadku osób zatrudnionych na stanowiskach wymagających kwalifikacji pedagogicznych w urzędach administracji publicznej, którym nie ustala się tzw. pensum, podaje się tygodniowy wymiar czasu pracy np.: 40/40, a w przypadku osób zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy jako np.: 30/40.

Godziny ponadwymiarowe

Należy podać liczbę godzin ponadwymiarowych przydzielonych nauczycielowi w arkuszu organizacyjnym na dany rok szkolny. Liczba ta może przyjmować wartość ułamkową. Zgodnie z art. 35 ust. 1 ustawy KN, liczba godzin ponadwymiarowych nie może przekroczyć ½ tygodniowego obowiązkowego wymiaru zajęć, z wyjątkami określonymi innymi przepisami prawa. Na podstawie art. 42a ust. 3 ustawy KN, godzin ponadwymiarowych nie przydziela się nauczycielowi korzystającemu z obniżonego tygodniowego obowiązkowego wymiaru zajęć. W przypadku pozostałych podstaw prawnych, przede wszystkim umów zawartych na podstawie KP, możliwe jest wykazanie liczby godzin ponadwymiarowych w wartości przewyższającej 50% pensum.

Zwiększony wymiar zajęć

Należy wykazać liczbę godzin zwiększonego wymiaru zajęć ponad tzw. pensum, ustaloną dla danego nauczyciela na podstawie art. 42 ust. 2a ustawy – KN (nie chodzi tu o godziny, o których mowa w art. 42 ust. 2 pkt 2 ustawy KN, ani o godziny ponadwymiarowe).

Uzupełnianie etatu

Zgodnie z art. 22 ust. 1 KN, organ prowadzący szkołę może nałożyć na nauczyciela obowiązek podjęcia pracy w innej szkole lub szkołach na tym samym lub na innym stanowisku (przy wyrażeniu zgody przez nauczyciela), w celu uzupełnienia tygodniowego obowiązkowego wymiaru zajęć dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych w wymiarze nie większym niż 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć.

Szkoła macierzysta, jako podstawę prawną umowy, wskazuje faktyczną umowę nauczyciela (np. mianowanie) i całkowity wymiar obowiązków (np. 18/18). W obowiązkach wskazuje obowiązki, które nauczyciel realizuje w danej szkole oraz rodzaj obowiązku oddelegowanie (znajduje się w innych tytułach, na podstawie których nauczyciel ma prawo do wynagrodzenia) z właściwą liczbą godzin oddelegowania.

Szkoła, do której nauczyciel jest oddelegowany, jako podstawę prawną umowy wskazuje „uzupełnianie etatu w innej szkole”. Następnie w tygodniowym wymiarze zajęć wskazuje właściwe pensum i liczbę godzin obowiązku, którą nauczyciel realizuje tylko w tej szkole w ramach oddelegowania. Jako obowiązek należy podać właściwy rodzaj przedmiotu, który nauczyciel realizuje.

1.3. Obowiązki

Obowiązki nauczyciela należy wykazać zgodnie z aktualnym tygodniowym rozkładem zajęć, określającym organizację obowiązkowych i nadobowiązkowych zajęć edukacyjnych dla danej szkoły lub placówki, ustalonym na podstawie zatwierdzonego arkusza organizacyjnego. Należy wykazać wszystkie obowiązki nauczyciela oraz ich typ – według załączonego słownika, wraz ze wskazaniem szkoły, w której są one wykonywane, specyfiką oddziału, typem szkoły dla oddziału (jeśli dotyczy) oraz liczbą godzin, która jest przeznaczana przez nauczyciela na realizację danego obowiązku. Każdy obowiązek należy wprowadzić odrębnie.

Przez pojedynczy obowiązek rozumie się np. język polski nauczany w szkole podstawowej, w oddziale integracyjnym, na II etapie edukacyjnym.

Liczba godzin obowiązku oznacza tygodniową liczbę realizowanych godzin. Liczba ta może być wyrażona z dokładnością do dwóch miejsc po przecinku.

W przypadku pełnienia przez nauczyciela dwóch lub więcej różnych obowiązków, należy w pierwszej kolejności wykazać dane o jednym z tych obowiązków, a następnie kolejne obowiązki, które są realizowane przez tego nauczyciela.

W obowiązkach nauczyciela pełniącego funkcję kierowniczą w szkole lub placówce oświatowej powinny być wykazane zarówno faktycznie wykonywane obowiązki dydaktyczne, opiekuńcze lub wychowawcze, np. język polski 4/18 oraz zniżka godzin z tytułu pełnienia funkcji kierowniczej 14/18 (wybrane z grupy obowiązków inne tytuły, na podstawie których nauczyciel ma prawo do wynagrodzenia). W przypadku całkowitego zwolnienia z pełnienia obowiązków dydaktycznych, opiekuńczych lub wychowawczych zniżka godzin odpowiada wymiarowi pensum tego nauczyciela. W przypadku niewykazania zniżki godzin z tytułu pełnienia funkcji kierowniczej, nauczyciel będzie traktowany jako niepełnozatrudniony.

Analogiczna sytuacja występuje w przypadku, gdy nauczyciel nie pełni obowiązków zgodnie z przepisami art. 31 ustawy o związkach zawodowych.

Suma godzin w tabeli obowiązki (godzin wszystkich wprowadzonych obowiązków nauczyciela) powinna być równa sumie godzin tygodniowego wymiaru zajęć i godzin ponadwymiarowych albo godzin zwiększonego wymiaru.

Obowiązki nauczyciela muszą zostać wypełnione, jeżeli wypełniony jest tygodniowy wymiar zajęć. Wyjątek stanowi sytuacja, gdy nauczyciel w danym okresie, którego dotyczą obowiązki ma wykazaną jedną z następujących nieobecności:

• urlop macierzyński, urlop rodzicielski, urlop ojcowski, urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego,
• urlop wychowawczy,
• urlop udzielony na podstawie art. 25 ust. 1 ustawy o związkach zawodowych,
• niezdolność do pracy, o której mowa w art. 92 § 1 Kodeksu pracy,
• urlop bezpłatny udzielony na podstawie art. 17 ust. 2 albo ust. 2a ustawy Karta Nauczyciela,
• urlop bezpłatny, o którym mowa w art. 174 § 1 Kodeksu Pracy,
• zwolnienie od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki,
• zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy na podstawie art. 31 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych,
• zwolnienie z obowiązku prowadzenia zajęć na podstawie art. 42 ust. 6 ustawy – Karta Nauczyciela,
• zawieszenie w pełnieniu obowiązków na podstawie art. 85t ust. 1-3 ustawy – Karta Nauczyciela,
• niezdolność do pracy, o której mowa w art. 92 § 4 Kodeksu pracy
• urlop dla poratowania zdrowia, o którym mowa w art. 73 ust. 1 pkt 1 KN – obowiązuje od 08.12.2023,
• urlop dla poratowania zdrowia, o którym mowa w art. 73 ust. 1 pkt 2 KN – obowiązuje od 08.12.2023,
• niezdolność do pracy, w trakcie której przysługuje świadczenie rehabilitacyjne, o którym mowa w art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa – obowiązuje od 08.12.2023,
• urlop bezpłatny, o którym mowa w art. 68 ust. 1 KN – obowiązuje od 08.12.2023.

W powyższym przypadku możliwe jest pominięcie obowiązków przy wypełnionym tygodniowym wymiarze zajęć. Przy czym należy podkreślić, że brak podania obowiązków nauczyciela powinien dotyczyć tylko sytuacji szczególnych, np. takich, gdy w związku z przebywaniem na urlopie dla poratowania zdrowia, urlopie macierzyńskim, urlopie wychowawczym lub przeniesienia w stan nieczynny, nie określono dla nauczyciela obowiązków na dany rok szkolny w arkuszu organizacyjnym.

W szczególnych przypadkach np. w sytuacji, gdy nauczyciel przebywał w terminie od września do czerwca kolejnego roku na urlopie dla poratowania zdrowia i w związku z tym nie miał przydzielonych obowiązków na dany rok szkolny w arkuszu organizacyjnym, należy mu w ramach „Obowiązków” wykazać „brak obowiązku w arkuszu organizacyjnym” w okresie lipiec-sierpień.

Zgodnie z art. 182^1e § 1 KP pracownik może łączyć korzystanie z urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy u pracodawcy udzielającego tego urlopu w wymiarze nie wyższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy. W takim przypadku urlopu rodzicielskiego udziela się na pozostałą część wymiaru czasu pracy. W związku z tym, w SIO należy wykazać nauczycielowi taki tygodniowy wymiar zajęć jaki wynika z umowy, np. 18/18, a w obowiązkach:

1. w polu typ obowiązku: inne tytuły, na podstawie których nauczyciel ma prawo do wynagrodzenia, a w polu obowiązek: obniżenie wymiaru czasu pracy na podstawie art. 182 z indeksem 1e Kodeksu Pracy, np. 9/18 i
2. przedmiot, którego nauczyciel uczy, np. język polski 9/18.

Od roku szkolnego 2023/2024 dla każdego typu podmiotu funkcjonuje lista obowiązków, wynikająca z przepisów, umożliwiająca wykazanie obowiązków zgodnych z danym etapem edukacyjnym i typem placówki.

Od roku szkolnego 2024/2025 dla szkół kształcących w zawodzie obowiązuje nowy sposób wykazywania obowiązków nauczycieli zawodu. Lista obowiązków do przypisania jest zgodna z nazwami zawodów. W przypadku oddziałów podstawowych, jest zawężona do zawodów określonych przy rejestracji podmiotu w RSPO. Dla oddziałów dodatkowych kwalifikacyjnych kursów zawodowych i kursów umiejętności zawodowych wyświetli się lista wszystkich zawodów z branż, których zawody zostały wskazane dla podmiotu w RSPO. Placówki kształcenia ustawicznego mają dostępną całą listę zawodów.

Dodatkowo, wprowadzona jest konieczność podania liczby godzin teoretycznej i praktycznej nauki zawodu. Możliwe jest jednoczesne wypełnienie godzin teoretycznych oraz praktycznych. Suma z pól sprawdzana jest z liczbą godzin podaną w tygodniowym wymiarze zajęć. W przypadku niezgodności, wyświetlany jest odpowiedni komunikat.

1.4. Nieobecności

Nieobecność wykazujemy dla nauczycieli, którzy są zatrudnieni w danej szkole lub placówce oświatowej i z określonego powodu nie świadczą pracy.

W SIO nie są gromadzone dane na temat urlopów wypoczynkowych nauczycieli.

Wszystkie nieobecności związane z opieką nad chorymi dziećmi nauczyciela lub innymi osobami, nad którymi sprawuje opiekę i nie może z tego powodu świadczyć pracy, należy wykazać jako zwolnienie od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki.

Nieobecności w pracy z powodu choroby lub opieki nad chorym członkiem rodziny na podstawie ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa można rejestrować jako ciągłe, nawet jeśli faktycznie dana osoba przedłożyła w zakładzie pracy więcej niż jedno zwolnienie. Nie może być wtedy między kolejnymi okresami zwolnień żadnego dnia świadczenia pracy.

W nieobecnościach nie należy wykazywać urlopów okolicznościowych i opieki nad dzieckiem z art. 188 KP lub art. 67e ustawy KN – analogicznie jak nie wykazujemy urlopu wypoczynkowego.

W SIO wykazuje się następujące przyczyny nieobecności nauczycieli:

• urlop macierzyński, urlop rodzicielski, urlop ojcowski lub urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego,
• urlop wychowawczy,
• urlop bezpłatny udzielony na podstawie art. 17 ust. 2 i art. 17 ust. 2a ustawy – Karta Nauczyciela,
• urlop udzielony na podstawie art. 25 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz.U. z 2019 r. poz. 263),
• zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy na podstawie art. 31 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych,
• urlop dla poratowania zdrowia, o którym mowa w art. 73 ust. 1 pkt 1 ustawy – Karta Nauczyciela,
• urlop dla poratowania zdrowia, o którym mowa w art. 73 ust. 1 pkt 2 ustawy – Karta Nauczyciela,
• zwolnienie z obowiązku realizacji zajęć na podstawie art. 42 ust. 6 ustawy – Karta Nauczyciela,
• zawieszenie w pełnieniu obowiązków na podstawie art. 85t ust. 1-3 ustawy – Karta Nauczyciela,
• urlop płatny, o którym mowa w art. 68 ust. 1 ustawy – Karta Nauczyciela,
• urlop bezpłatny, o którym mowa w art. 68 ust. 1 ustawy – Karta Nauczyciela,
• urlop bezpłatny, o którym mowa w art. 174 § 1 Kodeksu pracy,
• przeniesienie w stan nieczynny,
• niezdolność do pracy, o której mowa w art. 92 § 1 Kodeksu pracy,
• niezdolność do pracy, o której mowa w art. 92 § 4 Kodeksu pracy,
• niezdolność do pracy, w trakcie której przysługuje świadczenie rehabilitacyjne, o którym mowa w art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. z 2022 r. poz. 1732, 2140 i 2476 oraz z 2023 r. poz. 641),
• zwolnienie od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki, o którym mowa w art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. z 2019 r. poz. 645 i 1590),
• urlop uzupełniający, o którym mowa w art. 66 ust. 1 ustawy – Karta Nauczyciela.

Od dnia 8 grudnia 2023 r., w związku z nowelizacją rozporządzenia w sprawie SIO, zmienił się katalog przyczyn nieprowadzenia zajęć przez nauczycieli (nieobecności). Najistotniejsze zmiany to:

1. Zastąpienie urlopu dla poratowania zdrowia:
   1. urlopem dla poratowania zdrowia, o którym mowa w art. 73 ust. 1 pkt 1 ustawy – Karta Nauczyciela;
   2. urlopem dla poratowania zdrowia, o którym mowa w art. 73 ust. 1 pkt 2 ustawy – Karta Nauczyciela.
2. Zastąpienie urlopu udzielonego na podstawie art. 68 ust. 1 ustawy – Karta Nauczyciela:
   1. urlopem płatnym, o którym mowa w art. 68 ust. 1 ustawy – Karta Nauczyciela;
   2. urlopem bezpłatnym, o którym mowa w art. 68 ust. 1 ustawy – Karta Nauczyciela.
3. Dodanie nieobecności z tytułu niezdolności do pracy, w trakcie której przysługuje świadczenie rehabilitacyjne, o którym mowa w art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

Dodatkowe informacje:

1. W roku szkolnym 2023/2024 do nazw nowych i zastępowanych nieobecności dopisane zostały daty ich obowiązywania (funkcjonuje od/do 8.12.2023). W roku szkolnym 2024/2025 dopiski te zostaną usunięte.
2. Nowe nieobecności obowiązują od 8 grudnia 2023 r.
3. Nie należy zamieniać nieobecności wpisanych do SIO przed 8 grudnia 2023 r. na nowe nieobecności.
4. Nie należy wpisywać nieobecności z powodu działania siły wyższej lub urlopu opiekuńczego, jako urlopu udzielonego na podstawie art. 68 ust. 1 KN.
5. Urlop bezpłatny, o którym mowa w art. 68 ust. 1 ustawy KN należy wpisywać do SIO nauczycielom zatrudnionym na pełen etat z KN. Natomiast urlop bezpłatny udzielony na podstawie art. 174 ust. 1 KP uzupełniamy nauczycielom zatrudnionym w niepełnym wymiarze godzin z KN oraz zatrudnionym z KP.

W SIO nie należy wykazywać nieobecności z powodu działania siły wyższej, o której mowa w art. 148¹ KP oraz urlopu opiekuńczego, o którym mowa w art. 173¹ KP.

1.5. Stanowiska

Należy wybrać grupę stanowisk/funkcji w wierszu „Typ stanowiska”, a następnie konkretne stanowisko/funkcję. Nauczyciel zatrudniony w szkole lub placówce oświatowej znajduje się w grupie Pozostałe stanowiska nauczycieli. Jeżeli nie jest nauczycielem żadnej z kategorii wymienionych w tej grupie, należy wybrać stanowisko nauczyciel. Nauczycielowi można przypisać więcej niż jedno stanowisko, np. jeśli pełni on funkcję kierowniczą i jednocześnie wykonuje obowiązki nauczyciela.

W polu „Data rozpoczęcia” domyślnie wyświetla się data rozpoczęcia obowiązywania umowy, jednak istnieje możliwość wybrania innej daty.

2. Awans zawodowy

2.1. Awans zawodowy od 1 września 2022 r.

Stopień awansu zawodowego przypisany jest do danego nauczyciela, dlatego wypełniany jest tylko raz, niezależnie od liczby stosunków pracy w danej szkole/placówce. W przypadku uzyskania wyższego stopnia awansu zawodowego należy dodać w SIO informację o kolejnym stopniu.

Dane w tym zakresie można przekazywać wyłącznie wtedy, jeśli nauczyciel ma zarejestrowaną umowę. Nie wypełnia się stopnia awansu zawodowego dla osób wykonujących zadania nauczyciela na podstawie umów cywilnoprawnych (umowa zlecenie, umowa o dzieło) oraz dla osób zatrudnionych na podstawie art. 10 ust. 9 KN i art. 15 ustawy – Prawo Oświatowe.

Awans zawodowy należy wykazać w odniesieniu do stanu obecnego (bez konieczności wprowadzania informacji o poprzednich stopniach awansu danego nauczyciela).

W związku ze zmianą awansu zawodowego od 1.09.2022 r. polegającą na zmniejszeniu liczby stopni awansu zawodowego poprzez likwidację stopnia stażysty i kontraktowego, widok zakładki awans zawodowy uległ zmianie. W przypadku, gdy przed 1 września 2022 r.:

• nauczyciel miał wykazany stopień „nauczyciel bez stopnia awansu zawodowego” – informacje o awansie przeniosą się automatycznie do pola „nauczyciel bez stopnia awansu zawodowego”, bez daty uzyskania stopnia awansu zawodowego,
• nauczyciel miał wykazany stopień „nauczyciel bez stopnia awansu zawodowego” oraz nauczyciel stażysta i/lub kontraktowy – informacje o awansie przeniosą się automatycznie do pola „nauczyciel bez stopnia awansu zawodowego” bez daty uzyskania stopnia awansu. Datę należy w tym przypadku uzupełnić ręcznie,
• nauczyciel miał wykazany stopień „nauczyciel bez stopnia awansu zawodowego” (nie odbywał stażu) i wg nowych przepisów nie odbywa przygotowania do zawodu nauczyciela (np. jest zatrudniony w łącznym wymiarze mniejszym niż ½ etatu) – dane o stopniu awansu należy usunąć z kategorii „nauczyciel bez stopnia awansu zawodowego” i wykazać w polu „inne” gdzie należy wybrać „nauczyciel bez stopnia awansu zawodowego nieodbywający przygotowania do zawodu nauczyciela”.
• nauczyciel miał wykazane stopnie: stażysta i/lub kontraktowy – pojawi się informacja o stopniu awansu zawodowego uzyskanym przed 1 września 2022 r. w sekcji „Awans zawodowy przed 2022/2023”. Jednocześnie nauczyciele ci zostaną pokazani w aktualnym polu widoku awansu zawodowego jako „nauczyciel bez stopnia awansu zawodowego” z datą rozpoczęcia umowy w podmiocie/datą wynikająca z wejścia w życie nowego brzmienia art. 9a KN: 1.09.2022 r. lub późniejszą (czyli datą zawarcia umowy w podmiocie),
• nauczyciel miał wykazane stopnie: mianowany i/lub dyplomowany uzyskane przed 1 września 2022 r. – stopnie awansu zawodowego i daty ich uzyskania są wyświetlone w aktualnym widoku awansu zawodowego (z datą uzyskania stopnia przed 1 września 2022 r.).

Od dnia 8 grudnia 2023 r. w SIO gromadzi się następujące dane dotyczące stopnia awansu zawodowego:

• stopień awansu zawodowego nauczyciela, o którym mowa w art. 9a ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy KN, tj. nauczyciel mianowany i dyplomowany,
• nauczyciel nieposiadający stopnia awansu zawodowego odbywający przygotowanie do zawodu nauczyciela, o którym mowa w art. 9a ust. 2 ustawy KN,
• nauczyciel nieposiadający stopnia awansu zawodowego nieodbywający przygotowania do zawodu nauczyciela, o którym mowa w art. 9a ust. 2 ustawy KN.

Planowanie awansu zawodowego

Zgodnie z art. 9a ust. 2 ustawy KN, nauczyciel nieposiadający stopnia awansu zawodowego, zatrudniony w wymiarze co najmniej 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć zgodnie z wymaganymi kwalifikacjami, odbywa przygotowanie do zawodu nauczyciela.

W SIO należy uzupełnić stopień awansu zawodowego, wraz z podaniem daty rozpoczęcia przygotowania do zawodu nauczyciela, oraz w jakim terminie nastąpi złożenie wniosku o rozpoczęcie postępowania kwalifikacyjnego lub egzaminacyjnego.

Przystąpienie do postępowania kwalifikacyjnego – zgodnie z przepisami (art. 9d ust. 8 ustawy KN), dyrektor szkoły corocznie, w arkuszu organizacyjnym szkoły, podaje liczbę nauczycieli w podziale na stopnie awansu zawodowego, przystępujących do postępowań kwalifikacyjnych lub egzaminacyjnych w roku szkolnym, którego dotyczy dany arkusz organizacyjny, oraz wskazuje terminy złożenia przez nauczycieli wniosków o podjęcie tych postępowań.

W związku z powyższym, należy uzupełnić dane zgodnie z arkuszem organizacyjnym w odniesieniu do:

• 31 października danego roku kalendarzowego – dla osób, które będą próbowały uzyskać kolejny stopień awansu zawodowego w tzw. „sesji zimowej” w następnym roku szkolnym;
• 30 czerwca następnego roku kalendarzowego – dla osób, które będą próbowały uzyskać kolejny stopnień awansu zawodowego w tzw. „sesji letniej” w następnym roku szkolnym.

Dane dziedzinowe w zakresie dotyczącym uzyskania kolejnego stopnia awansu zawodowego, przekazuje się do bazy danych SIO w terminie 7 dni od dnia, w którym nastąpiła zmiana w stanie faktycznym.

2.2.  Stopnie awansu zawodowego

W SIO gromadzi się dane o następujących stopniach awansu zawodowego:

• nauczyciel bez stopnia awansu zawodowego nieodbywający przygotowania do zawodu nauczyciela,
• nauczyciel bez stopnia awansu zawodowego odbywający przygotowanie do zawodu nauczyciela,
• nauczyciel mianowany,
• nauczyciel dyplomowany.

Jeżeli nauczyciel jest zatrudniony w kilku placówkach, to należy w każdej z nich wykazać najwyższy stopień awansu zawodowego, a dane odnośnie planowanego awansu, tylko w placówce, w której go faktycznie realizuje. Awans zawodowy nie dotyczy umów z art. 10 ust. 9 KN oraz art. 15 ust. 1-6 ustawy Prawo Oświatowe.

3. Dane dziedzinowe nauczyciela

3.1. Wykształcenie

Należy określić poziom wykształcenia, zgodnie z dokumentacją w aktach osobowych danego nauczyciela. W pierwszej kolejności należy wybrać grupę poziomów wykształcenia nauczyciela, a następnie konkretny poziom wykształcenia z datą jego uzyskania. Jeśli nauczyciel w trakcie trwania stosunku pracy uzyska wyższy poziom wykształcenia, nowe wykształcenie powinno zostać dodane.

3.2. Staż pracy pedagogicznej

Należy podać liczbę lat stażu pracy w charakterze nauczyciela i na stanowiskach, na których wymagane są kwalifikacje pedagogiczne.

Lata stażu pracy pedagogicznej należy corocznie modyfikować zgodnie z faktyczną zmianą. Od roku szkolnego 2023/2024 przy wypełnionym stażu pedagogicznym widnieje data ostatniej modyfikacji, która ma pomóc w systematycznym zwiększaniu stażu pedagogicznego nauczyciela.

3.3. Kwalifikacje do zajmowanego stanowiska

W odniesieniu do kwalifikacji, należy najpierw wskazać, czy są to kwalifikacje do nauczania przedmiotów ogólnokształcących czy zawodowych, a następnie wybrać odpowiedni przedmiot/rodzaj zajęć, do których nauczyciel posiada kwalifikacje. Należy wykazać wszystkie przedmioty, do których nauczania nauczyciel posiada kwalifikacje, również wtedy, gdy nauczyciel nie prowadzi wszystkich rodzajów zajęć, do których ma kwalifikacje. Ponadto, w wierszu „Typ placówki”, dla każdego przedmiotu odrębnie należy wybrać grupę typów szkół lub placówek oświatowych, określającą najwyższy poziom kształcenia, na którym dany nauczyciel może uczyć (prowadzić zajęcia) – zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 września 2023 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli (Dz.U. z 2023 r. poz. 2102). Należy również podać datę uzyskania wykazywanych kwalifikacji, przez którą rozumie się datę uzyskania kwalifikacji widniejącą na dyplomie/świadectwie/innym dokumencie.

Jeśli nauczyciel ma przygotowanie do prowadzenia kilku przedmiotów (rodzajów zajęć), dla każdego przedmiotu (zajęcia), do którego prowadzenia nauczyciel ma przygotowanie, należy odrębnie wskazać grupę typów szkół lub placówek.

W przypadku nauczycieli, którzy nie posiadają kwalifikacji do nauczania jakiegokolwiek przedmiotu lub prowadzenia zajęć, należy wskazać przedmiot (lub zajęcia), który(-e) prowadzą i wybrać opcję „brak kwalifikacji”.

Należy zwrócić uwagę, że do roku szkolnego 2018/2019 wśród przedmiotów ogólnokształcących były takie przedmioty jak: oligofrenopedagogika, tyflopedagogika, pedagogika szkolna itp. Przedmiotów tych nie należało wskazywać w odniesieniu do osób, które ukończyły odpowiedni kierunek studiów, kategorie te odnoszą się do osób, które miały prawo do nauczania powyższych przedmiotów w kolegiach nauczycielskich w poprzednich latach szkolnych.

3.4. Inne kwalifikacje do zajmowanego stanowiska

W rubryce „Inne kwalifikacje do zajmowanego stanowiska” nauczyciela należy wykazać inne wymienione w słowniku do tej rubryki kwalifikacje nauczyciela do prowadzenia zajęć w szkołach i placówkach, które nauczyciel posiada zgodnie z § 3 do § 20 rozporządzenia wspomnianego w pkt 3.3. lub wskazane w rozporządzeniu Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu z dnia 3 września 2021 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli szkół artystycznych i placówek artystycznych (Dz.U. z 2023 r. poz. 2238).

3.5. Dodatkowe uprawnienia zawodowe w dziedzinie kultury fizycznej i sportu

W rubryce „Dodatkowe uprawnienia zawodowe w dziedzinie kultury fizycznej i sportu” należy wykazać uprawnienia, o których mowa w art. 41 ustawy z dnia 25 czerwca 2010 r. o sporcie (Dz.U. z 2023 r. poz. 2048).

3.6. Ukończone formy doskonalenia zawodowego

W rubryce „Ukończone formy doskonalenia zawodowego” należy wskazać formy doskonalenia, w wyniku których nauczyciel zaktualizował swoją wiedzę lub udoskonalił posiadane umiejętności (a nie, w wyniku których uzyskał nowe kwalifikacje).

3.7. Ukończone formy kształcenia

W rubryce „Ukończone formy kształcenia” należy wykazać formy kształcenia, w wyniku których nauczyciel uzyskał nowe kwalifikacje i/lub podwyższył swój poziom wykształcenia.

W kolejnych latach szkolnych należy sukcesywnie uzupełniać ukończone formy doskonalenia i kształcenia zawodowego.

3.8. Ocena pracy nauczyciela

Należy wykazać ocenę pracy nauczyciela, o której mowa w art. 6a ustawy KN, tj. ocenę dokonaną od 1 września 2018 r.

Dane o ocenie pracy nauczyciela, należy wykazać nauczycielom zatrudnionym na podstawie ustawy KN lub na podstawie KP. W celu wprowadzenia w Danych dziedzinowych oceny pracy nauczyciela, nauczyciel powinien mieć już wykazany w SIO stopień awansu zawodowego.

Powyższa ocena jest dokonywana w publicznych i niepublicznych w szkołach i placówkach oświatowych.

W przypadku, gdy praca nauczyciela nie została jeszcze poddana ocenie, o której mowa w art. 6a ustawy KN, należy wybrać opcję „brak oceny”.