Instrukcje merytoryczne

Dane dotyczące organizacji i działalności poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym poradni specjalistycznych, o których mowa w art. 8 pkt 2 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o systemie informacji oświatowej.

1.Korzystający z pomocy poradni

W SIO gromadzi się dane o liczbie uczniów, nauczycieli i rodziców korzystających z pomocy poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym poradni specjalistycznych oraz liczbę form tej pomocy – według form pomocy, na podstawie art. 8 pkt 2 lit. a ustawy o systemie informacji oświatowej.

Liczba korzystających, to liczba osób, które skorzystały z danej formy pomocy. Liczba form, to liczba danej pomocy, która była dla nich organizowana.

Przykładowo, jeżeli poradnia zorganizowała formę pomocy “terapia rodzin” i wzięło w niej udział 3 osoby, to w liczbie form poda (1), a w liczbie korzystających (3). Ale jeżeli te same osoby udały się ponownie na terapię, to w liczbie form poda (2), a w liczbie korzystających (3). Jeżeli dodatkowo oddzielnie na terapię rodzin udały się 3 inne osoby, to w liczbie form poda (3), a w liczbie korzystających (6).

Dane te gromadzi się według następujących form tej pomocy:

1. porady i konsultacje, w tym indywidualne porady edukacyjno-zawodowe na podstawie badań i bez badań;
2. treningi i warsztaty;
3. prelekcje i wykłady;
4. grupy wsparcia;
5. terapie rodzin;
6. mediacje;
7. udział w radach pedagogicznych w charakterze konsultanta-doradcy;
8. spotkania z przedstawicielami innych instytucji działających na rzecz rodziny, dzieci i młodzieży oraz organizacji pozarządowych;
9. organizacja przedsięwzięć o charakterze środowiskowym na rzecz rodziny, dzieci i młodzieży;
10. udział w spotkaniach zespołu, o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 127 ust. 19 pkt 2 ustawy – Prawo oświatowe;
11. badania przesiewowe dzieci, według rodzajów tych badań:
    • badania przesiewowe słuchu, z wyszczególnieniem badań wykonywanych za pomocą platformy do badań zmysłów oraz w ramach programu „Słyszę”,
    • badania przesiewowe wzroku, z wyszczególnieniem badań wykonywanych za pomocą platformy do badań zmysłów oraz w ramach programu „Widzę”,
    • badania przesiewowe mowy, z wyszczególnieniem badań wykonywanych za pomocą platformy do badań zmysłów oraz w ramach programu „Mówię”;
12. inne badania przesiewowe;
13. porady po badaniach przesiewowych.

Dane te przekazuje się według stanu za poprzedni rok szkolny w terminie do dnia 10 października każdego roku kalendarzowego.

2.Diagnozy

Dane o liczbie diagnoz sporządzonych przez poradnię oraz liczbie dzieci do 3 roku życia, dzieci w wieku, o którym mowa w art. 31 ust. 1 ustawy – Prawo oświatowe, w tym objętych rocznym obowiązkowym przygotowaniem przedszkolnym, oraz uczniów, według typów szkół i klas – dla których sporządzono diagnozy, według rodzajów tych diagnoz, gromadzi się w SIO na podstawie art. 8 pkt 2 lit. b ustawy o systemie informacji oświatowej.

W SIO gromadzi się następujące rodzaje diagnoz:

1. psychologiczna;
2. pedagogiczna;
3. logopedyczna;
4. związana z wyborem kierunku kształcenia i zawodu oraz planowaniem kształcenia i kariery zawodowej;
5. rehabilitanta;

Dane te przekazuje się według stanu za poprzedni rok szkolny w terminie do dnia 10 października każdego roku kalendarzowego.

3.Pomoc psychologiczno-pedagogiczna

W ramach danych, o których mowa w art. 8 pkt 2 lit. c ustawy o systemie informacji oświatowej, w SIO gromadzi się dane dziedzinowe dotyczące liczby dzieci do 3 roku życia, dzieci w wieku, o którym mowa w art. 31 ust. 1 ustawy – Prawo oświatowe, w tym objętych rocznym obowiązkowym przygotowaniem przedszkolnym, oraz uczniów, według typów szkół i klas – uczestniczących w zajęciach organizowanych przez poradnię, według rodzajów tych zajęć:

• 1. terapia psychologiczna;
  2. psychoterapia;
  3. terapia pedagogiczna, w tym zajęcia korekcyjno-kompensacyjne;
  4. terapia logopedyczna;
  5. socjoterapia;
  6. ćwiczenia rehabilitacyjne;
  7. zajęcia z zakresu profilaktyki uzależnień;
  8. zajęcia dla dzieci i młodzieży z trudnościami adaptacyjnymi związanymi z różnicami kulturowymi lub ze zmianą środowiska edukacyjnego, w tym związanymi z wcześniejszym kształceniem za granicą;
  9. zajęcia grupowe aktywizujące do wyboru kierunku kształcenia i zawodu;
  10. inne zajęcia o charakterze terapeutycznym.

Dane te przekazuje się według stanu za poprzedni rok szkolny w terminie do dnia 10 października każdego roku kalendarzowego.

4.Opinie

W ramach danych, o których mowa w art. 8 pkt 2 lit. d ustawy o systemie informacji oświatowej , w SIO gromadzi się dane dziedzinowe dotyczące liczby opinii innych niż opinia o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju wydanych przez poradnię oraz liczby dzieci do 3 roku życia, dzieci w wieku, o którym mowa w art. 31 ust. 1 ustawy – Prawo oświatowe, w tym objętych rocznym obowiązkowym przygotowaniem przedszkolnym, oraz uczniów, według typów szkół i klas – dla których wydano opinie, według rodzajów tych opinii:

• 1. opinia o możliwości rozpoczęcia nauki w szkole podstawowej, o której mowa w art. 36 ust. 2 pkt 2 ustawy – Prawo oświatowe;
  2. opinia w sprawie odroczenia rozpoczęcia spełniania przez dziecko obowiązku szkolnego, o której mowa w art. 36 ust. 6 ustawy – Prawo oświatowe;
  3. opinia w sprawie spełniania przez dziecko obowiązku, o którym mowa w art. 31 ust. 4 ustawy – Prawo oświatowe, poza przedszkolem, oddziałem przedszkolnym zorganizowanym w szkole podstawowej lub inną formą wychowania przedszkolnego i obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki poza szkołą;
  4. opinia w sprawie zwolnienia ucznia z nauki drugiego języka obcego nowożytnego;
  5. opinia w sprawie objęcia ucznia nauką w klasie terapeutycznej;
  6. opinia w sprawie dostosowania wymagań edukacyjnych wynikających z programu nauczania do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych ucznia;
  7. opinia o specyficznych trudnościach w uczeniu się;
  8. opinia w sprawie udzielenia zezwolenia na indywidualny program lub tok nauki;
  9. opinia w sprawie przyjęcia ucznia szkoły podstawowej do oddziału przysposabiającego do pracy;
  10. opinia w sprawie pierwszeństwa w przyjęciu do szkoły ponadpodstawowej ucznia z problemami zdrowotnymi ograniczającymi możliwości wyboru kierunku kształcenia ze względu na stan zdrowia;
  11. opinia w sprawie udzielenia zezwolenia na zatrudnienie młodocianego w celu przyuczenia do wykonywania określonej pracy lub nauki zawodu;
  12. opinia w sprawie braku przeciwwskazań do wykonywania przez dziecko pracy lub innych zajęć zarobkowych;
  13. opinia w sprawie objęcia dziecka pomocą psychologiczno-pedagogiczną w przedszkolu, szkole lub placówce oświatowej;
  14. inna opinia związana z kształceniem i wychowaniem dziecka.

Dane te przekazuje się według stanu za poprzedni rok szkolny w terminie do dnia 10 października każdego roku kalendarzowego.

5. Wydawanie orzeczeń/opinii

Dane dotyczące wydawania orzeczeń i opinii przez poradnie psychologiczno-pedagogiczne, w tym poradnie specjalistyczne są gromadzone na podstawie art. 8 pkt 2 lit. e ustawy o systemie informacji oświatowej.

W module „Wydawanie orzeczeń” – należy zarejestrować wszystkie:

• orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego,
• orzeczenia o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych,
• opinie o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju

wydane od 1 stycznia 2013 r.

Od 1 lutego 2017 r. opinie o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju mogą wydawać wyłącznie publiczne poradnie psychologiczno-pedagogiczne, w tym poradnie specjalistyczne (w oparciu o Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo oświatowe z dnia 14 grudnia 2016 r. (Dz.U. z 2017 r. poz. 60).

Aby zarejestrować wydane orzeczenie, po wejściu w moduł „Wydawanie orzeczeń” klikamy przycisk „Dodaj”. Następnie wybieramy typ dokumentu oraz wprowadzamy numer orzeczenia/opinii, datę wydania oraz w przypadku orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego – rodzaj niepełnosprawności bądź innej przyczyny kształcenia specjalnego (niedostosowanie społeczne, zagrożenie niedostosowaniem społecznym). Jeżeli orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego zostało wydane z powodu niepełnosprawności sprzężonych, wówczas należy zaznaczyć pole „Czy niepełnosprawności sprzężone?” i wybrać składowe niepełnosprawności. W celu wykazania dodatkowej przyczyny organizowania kształcenia specjalnego, takiej jak niedostosowanie społeczne lub zagrożenie niedostosowaniem społecznym, należy zaznaczyć pole „Czy dodatkowa przyczyna organizowania kształcenia specjalnego?” i wskazać jedno z powyższych.

Po wskazaniu przyczyn, należy wypełnić „Dane ogólne dziecka”, na które składa się informacja, czy opinia lub orzeczenie zostało wydane dziecku do 3 roku życia, dziecku w wieku uprawniającym do objęcia wychowaniem przedszkolnym, dziecku objętemu rocznym obowiązkowym przygotowaniem przedszkolnym czy uczniowi – wraz z informacją o typie szkoły i klasy, do której uczęszcza.

Uwaga! Uczeń nie może posiadać dwóch orzeczeń o potrzebie kształcenia specjalnego. Zespoły orzekające wydają orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego zgodnie z przepisami rozporządzenia w sprawie orzeczeń i opinii wydawanych przez zespoły orzekające działające w publicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych,  na wniosek rodziców (opiekunów dziecka). Jeśli rodzic złoży wniosek o wydanie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego, dołączając dokumentację uzasadniającą wniosek i ww. zespół stwierdzi potrzebę kształcenia specjalnego zarówno z uwagi na niepełnosprawność intelektualną w stopniu lekkim, jak i  zagrożenie niedostosowaniem społecznym, wydaje uczniowi jedno orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego.

Wydanie dwóch odrębnych orzeczeń dla jednego ucznia jest nieuzasadnione zarówno merytorycznie (zalecane działania wobec dziecka powinny być spójne i powinny uwzględniać wszystkie jego potrzeby, podczas gdy w każdym z odrębnych orzeczeń pominięty byłby istotny aspekt jego funkcjonowania), jak i nieprawidłowe od strony formalnej.

6.Orzeczenia o braku potrzeby

Dane dotyczące liczby uczniów wobec których stwierdzono, na podstawie orzeczenia, brak potrzeby kształcenia specjalnego, indywidualnego przygotowania przedszkolnego, indywidualnego nauczania albo zajęć rewalidacyjno-wychowawczych gromadzone są na podstawie art. 8 pkt 2 lit. f ustawy.

Przekazuje się je, zgodnie z § 31 ust. 1 pkt 5 lit. c tiret drugi rozporządzenia w terminie do dnia 10 października każdego roku kalendarzowego według stanu za poprzedni rok szkolny.